KOSCHIES – SURFACES
Nederlandse Stichting voor Waarneming & Holografie vom 10.10.2022
OPTISCHE FENOMENEN

Illusionistische fotografie in magische panoramabeelden
Fotografen- en kunstenaarsduo Koschies hebben wel een heel bijzondere creatieve manier gevonden om personen te fotograferen op merkwaardige wijze en op foto’s als breedbeeldportretten vast te leggen. Deze foto’s van Axel en Birgit Koschies hebben iets magisch. Ze laten gezichten zien die nog nooit eerder zijn gezien – technisch verfijnd en archaïsch tegelijk.
Koschies Surfaces
De 360-graden portretten van het kunstenaarsduo Koschies deconstrueren bekende westerse uitzichten. Ze organiseren zich niet naar een verdwijnpunt, maar komen volledig aan de oppervlakte voor. Met hun fascinerende spleetcamera-opnames betreden de kunstenaars nieuw visueel terrein en creatieve mogelijkheden. Niet op basis van digitale manipulaties, maar door de creatieve invloed van de tijd tijdens de opname zelf.
De portretten vormen een enorme uitdaging voor de ogen van de laatmoderne geadresseerden, die voornamelijk doordrenkt zijn met traditionele fotografie. In het fotoboek “Koschies – Surfaces” zijn de breedbeeldfoto’s op groot formaat afgedrukt en tonen magisch visueel werkende revolutionaire allround portretten als gezichtslandschappen. Het haar van de geportretteerde personen staat wel heel dominant aan de linker en rechter zijde van de persoon afgebeeld.

Suspicion, 2019, Koschies. Illustratie uit het boek Koschies Surfaces.
In de interessante essays geven de deskundigen informatie over de chronistische visuele werelden van de Surfaces. Het portret van een persoon is een optische verschijning als een perspectief in de tijd. De camera heeft een beweging gemaakt en digitale bewerkingen deden de rest van het werk om een serie fascinerende foto’s te schieten. Bij het kijken naar de brede foto’s is de waarnemer direct verbijsterd door het merkwaardig gevormde gezicht aan beide zijden van de neus en mond.
In eerste instantie wordt het gezicht van een persoon herkend. Maar een lichte twijfel komt tevoorschijn en maakt al snel plaats voor de vertwijfeling van een vervormd beeld. De ogen van de waarnemers schieten van links naar rechts en omgekeerd. Dergelijk gevormde voorstellingen van het gezicht van personen zijn niet geheel nieuw in de moderne geschiedenis.
Zelfs voor de start van de jaartelling zijn beeldhouwwerken bekend van platte oren in een breed beeld. Het prachtig verzorgde fotoboek geeft enkele voorbeelden uit de vroege historie. De kunstenaars geven in hun fotoboek een uitgebreide verklaring en een uitleg over het tot stand komen van deze magische portretten.
Met hun spleetcamera’s sloegen zij een nieuwe weg in naar een andere werkelijkheid van fotograferen die nu gebruik maakt van een beweging als de te portretteren personen. In tegenstelling tot conventionele camera’s hebben de toegepaste apparaten geen mechanische sluiter. De opname wordt gemaakt via een permanent openstaande smalle verticale spleet en wordt het fotogevoelige materiaal dan naadloos belicht in één constante beweging.
Alles wat synchroon met de opnamesnelheid van de camera voor de opening beweegt, wordt figuurlijk weergegeven – als een opeenvolging van wat er door de opnamegleuf is binnengekomen. Door de lange opnametijd van 30 seconden en de hoge, aanhoudende concentratie van de opnames, kunnen beelden in de Surfacesserie worden gezien als een herinnering aan de beginjaren van de portretfotografie.

Sfeerbeeld uit een fototentoonstelling. Illustratie uit het boek Koschies Surfaces.
Zowel in hun aard als in hun representatievorm zijn ze tegelijk een verdere ontwikkeling van de portretfotografie. De personen werden vooraf goed voorbereid op een lastige geconcentreerde opname. De teksten in het fotoboek zijn weergegeven in het Duits en Engels. Naast de compacte biografie van de kunstenaars bevat het boek overzichten van catalogi en van fototentoonstellingen. Een uitstekende informatiebron voor docenten en studenten.
ISBN 978-3-422-98947-4, “Koschies Surfaces”, Klaus Honnef, Christoph Tannert en Sigrid Weigel, Deutscher Kunstverlag, 2022, 160 pagina’s, € 48.